سیستمعامل یا سامانهٔ عامل نرمافزار سیستمی ای است که مدیریت منابع رایانه را به عهده گرفته و بستری را فراهم میسازد که نرمافزار کاربردی اجرا شده و از خدمات آن استفاده کنند. سیستمعامل جزء ضروریترین نرمافزارهای یک سیستم رایانه ای است. سیستمعامل خدماتی به برنامههای کاربردی و کاربر ارائه میدهد.
برنامههای کاربردی یا از طریق واسطهای برنامهنویسی کاربردی یا از طرق فراخوانیهای سیستم به این خدمات دسترسی دارند. با فراخوانی این واسطها، برنامههای کاربردی میتوانند سرویسی را از سیستمعامل درخواست کنند، پارامترها را انتقال دهند، و پاسخ عملیات را دریافت کنند.
ممکن است کاربران با بعضی انواع واسط کاربری نرمافزار مثل واسط خط فرمان یا یک واسط گرافیکی کاربر با سیستمعامل تعامل کنند. برای رایانههای دستی و رومیزی، عموماً واسط کاربری به عنوان بخشی از سیستمعامل در نظر گرفته میشود.
در سیستمهای بزرگ و چند کاربره مثل یونیکس و سیستمهای شبیه یونیکس، واسط کاربری معمولاً به عنوان یک برنامه کاربردی که خارج از سیستمعامل اجرا میشود پیادهسازی میشود. نمونههایی از محبوبترین سیستمعاملهای نوین شامل: اندروید، ویندوز، آی او اس، مک اواس، لینوکس، کروم اواس، ویندوز فون، بیاسدی، کیواناکس، و زد/اواس میباشند.

ویندوز ۱۰

ویندوز ۱۰ (Windows 10) با اسم رمز آستانه/سرآغاز آخرین نسخه سیستمعامل از خانوادهٔ ویندوز انتی شرکت مایکروسافت است و نسخهٔ پس از ویندوز ۸٫۱ بهشمار میآید.ویندوز ۱۰ نخستین بار در سپتامبر ۲۰۱۴ در کنفرانس بیلد پردهبرداری شد. این سیستم عامل برای رایانه شخصی، لپ تاپ، دستگاههای موبایل (تبلت و تلفن هوشمند) و رایانههای شخصی یکپارچه توسعه یافتهاست.
به گفتهٔ مدیرعامل شرکت مایکروسافت، پس از این سیستمعامل، این شرکت سیستمعامل دیگری تولید نخواهد کرد.

ویندوز ۸٫۱

ویندوز ۸ (Windows 8) یک نسخه سیستمعامل ویندوز شرکت مایکروسافت میباشد که در ۱ اوت ۲۰۱۲ به بازار عرضه شد. ویندَوز ۸ برای استفاده در رایانههای شخصی، رایانههای همراه و تبلتها تولید شدهاست.

ویندوز۷

ویندوز ۷ (Windows 7) (پیشتر با اسم رمز Blackcomb و Vienna) هفتمین نسخهٔ سیستمعامل از مجموعهٔ مایکروسافت ویندوز بود که در تاریخ ۲۲ اکتبر سال ۲۰۰۹ به بازار عرضه شد. ویندوز ۷ برای استفاده در کامپیوترهای شخصی تولید شدَه است.
این سیستمعامل هفتمین نسل از سیستمعاملهای ویندوز بود و به همین دلیل نام آن را ویندوز ۷ گذاشتهاند. همچنین پشتیبانی ویندوز ۷ توسط مایکروسافت در تاریخ ۱۴ ژانویه ۲۰۲۰ متوقف شد. (با توجه به پایان پشتیبانی از این ویندوز، توصیه ما ارتقا به ویندوز ۸ و یا ویندوز ۱۰ است؛ زیرا دیگر آپدیت های امنیتی را دارا نمی شود و سیستم شما را در معرض خطر ویروس ها و هکرها و بدافزار ها قرار می دهد)
از ویژگیهای این نسخه بسیار محبوب که بیشتر مورد توجه است میتوان به پشتیبانی از قابلیت چند لمسی، طراحی دوباره ویندوز شل، نوار وظیفه و یک سیستم شبکه خانگی به نام گروه خانگی نام برد. همچنین به نقل از مسئولان مایکروسافت، ویندوز ۷ نسخه ارتقا یافته و بهینه شده ویندوز ویستا بوده است.

مکینتاش

مکینتاش (Macintosh) یا (اختصاری Mac) یک خانواده از رایانههای شخصی ساخت شرکت اپل است که مکینتاش اولیه در تاریخ ۲۴ ژانویه ۱۹۸۴ تولید شدهاست و اولین رایانه شخصی دارای رابط کاربر گرافیکی بود.
در حال حاضر میزان تنوع مکینتاش اپل از مک کوچک (Mac mini) هست تا قویترین کارسازها مثل Xserve که همگی ساخته شرکت اپل میباشد. مکینتاش اولیه از موتورولا ۶۸k که از خانواده ریزپردازندهها هستند استفاده میکردند که بعداً تغییر کرد به موتورولا و آیبیام پاور پیسی (Power PC).
با حروف اختصاری Mac، محدودهای از کامپیوترهای شخصی که توسط شرکت رایانهای اپل در سال ۱۹۸۴ معرفی گردید. مکینتاش بر روی یک واسط گرافیکی کاربر معروف با استفاده آسان تأکید دارد که کامپیوترهای مبتنی بر مجموعه ریزپردازندههای ۶۸۰۰۰ موتورولا است.
گنو/لینوکس

لینوکس (Linux) یک سیستمعامل شبه یونیکس است که بخش عمدهٔ آن سازگار با استاندارد پازیکس است. لینوکس نام سیستم عامل هایی است که از لینوکس کرنل یا هسته ی لینوکس استفاده میکنند.
استفاده از گنو/لینوکس برای کل لینوکس به نظر سازنده ی لینوکس اشتباه است. درحالی که بنیاد نرمافزار آزاد سیستمعامل حاصل از این ترکیببندی را «گنو/لینوکس» مینامد، اما دیگران معمولاً آن را تنها «لینوکس» میخوانند، این دوگانگی در نام نهادن منجر به بحث نامگذاری گنو/لینوکس شدهاست.
لینوکس از سختافزارهای مختلفی پشتیبانی میکند از جمله انواع مختلف تلفن همراه، تبلت، مسیریاب، و کنسول بازی تا رایانههای رومیزی، رایانههای بزرگ و ابررایانهها.
اگرچه ابتدا لینوکس فقط برای استفاده روی ریزپردازندههایی با معماری ۸۰۳۸۶ اینتل طراحی شده بود؛ اما امروزه انواع گوناگون معماریها را پشتیبانی میکند و در انواع و اقسام وسایل از رایانه شخصی گرفته تا ابررایانهها و تلفنهای همراه و سرورها به کار میرود.
این سیستمعامل که در ابتدا بیشتر توسط افراد مشتاق بهطور داوطلبانه گسترش پیدا میکرد و به کار گرفته میشد، توانسته است پشتیبانی شرکتهای بزرگی چون آیبیام و هیولت-پاکارد را به دست آورد و با بسیاری از نسخههای تجاری یونیکس رقابت کند. طرفداران لینوکس و بسیاری از تحلیلگران این موفقیت را ناشی از استقلال از فروشنده، کمهزینه بودن پیادهسازی، سرعت بالا، امنیت و قابلیت اطمینان آن میدانند.
